Marilyn vos Savant: najwyższe IQ na świecie

6 sie 202110 minut(y) czytania

Marilyn vos Savant - krótka biografia - Empowerment Coaching Kraków Blog

Jeśli tu jesteś, to prawdopodobnie chcesz się dowiedzieć: kto ma najwyższe IQ na świecie?

W okresie od 1986 do 1989 r. Marilyn vos Savant (ur. 11 sierpnia 1946 r.) znajdowała się w Księdze Rekordów Guinnessa jako osoba z najwyższym ilorazem inteligencji na świecie. Potem tę kategorię zniesiono w 1990 ze względu na niedostateczną miarodajność testów, ale rekord przez nią osiągnięty do dziś nie został pobity.

Najwyższy wynik testu IQ (ang. intelligence quotient), który osiągnęła (a była testowana wielokrotnie), to 228!

O tym fakcie, nazwanym w j. angielskim terminem "the highest recorded IQ" pisał między innymi dziennik US Today, a swój artykuł nosił tytuł "The highest IQ ever recorded". Z kolei portal encyclopedia.com określił ją mianem "the smartest person in the world."

Jeśli sądzisz, że należy ona do grona genialnych naukowców, to spieszę poinformować, że Marilyn, to amerykańska felietonistka i pisarka. A tym, co ją chyba najlepiej charakteryzuje jest następujący cytat:

„Na świecie jest mnóstwo inteligencji, ale brakuje odwagi, aby robić rzeczy inaczej.”

Postanowiłem o niej napisać nie tyle ze względu na rekordowy wynik testu IQ, ale na jej osobowość oraz fakt, że - podobnie jak ja - ma fioła na punkcie tańca towarzyskiego 😉

A jak to możliwe, że amerykańska felietonistka i pisarka pochodzenia austriackiego dysponuje najwyższym ilorazem inteligencji? I czym sobie zasłużyła na to, że figurowała w Księdze Rekordów Guinnessa jako osoba o najwyższym IQ? Już wyjaśniam! W tej chwili uchylę tylko rąbka tajemnicy i powiem, że niezwykłe zdolności udowodniła wkraczając do świata najbardziej zaawansowanej matematyki, który wiąże się z takimi pojęciami jak rozwiązanie paradoksu Monty Halla oraz "famous math".

Na końcu tego artykułu przedstawimy również innych ludzi, którzy posiadają (lub posiadali) jedne z najwyższych ilorazów inteligencji na świecie. Wśród nich znajdziesz między innymi nazwiska dwóch żyjących aktorów.

Krótka biografia Marilyn vos Savant

Marilyn vos Savant urodziła się 11 sierpnia 1946 roku w St. Louis w stanie Missouri. Jej matką była Włoszka, Marin vos Savant, a ojcem Austriak Joseph Mach - syn naukowca Ernsta Macha, który dokonał ważnych odkryć w dziedzinie optyki, akustyki i termodynamiki.

Kiedy była dzieckiem, przeszła kilka testów IQ. Pierwszy, najniższy wynik jaki uzyskała w wieku siedmiu lat to 127 punktów. Jednak już trzy lata później pomiar pokazał aż 167 punktów. A najwyższy wynik zmierzony w dzieciństwie (!), to 228 punktów. To ponad dwukrotnie więcej, niż średni poziom inteligencji dorosłego człowieka.

Średnie IQ na świecie definiowane jest jako 104 punkty.

Średni poziom IQ w Polsce, w zależności od badania, zawiera się w przedziale 99 – 106.

Wg wielu źródeł najwyższe IQ w Polsce posiada Stanisław Lem. Jego wynik to 180.

Przy tej okazji warto wspomnieć, że około 50% populacji ludzi ma wartość IQ w przedziale 84 - 116 punktów, określanym właśnie jako przedział średni.

Tylko 13% populacji mieści się w przedziale od 117 do 147, zaś 1,5% mieszkańców Ziemi posiadających IQ powyżej poziomu 147 zalicza się do geniuszy.

W roku 1986, po umieszczeniu w Księdze Rekordów Guinnessa, media zaczęły interesować się jej historią. Magazyn "Parade" jako pierwszy opublikował artykuł z sekcją pytań i odpowiedzi jej autorstwa. Popularność tego artykułu była inspiracją dla rubryki „Ask Marilyn”, w której do dziś omawia ona na tematy z matematyki, logiki, filozofii, polityki, jak również inne, bardziej „pospolite” kwestie.

Pisząc o niej nie sposób nie wspomnieć o jednym spektakularnym wydarzeniu w jej życiu, związanym z jej pracą w magazynie "Parade". Ani ona, ani chyba nikt inny nie spodziewał się jakie będą skutki udzielonej przez nią odpowiedzi. W 1990 roku otrzymała od czytelnika o nazwisku Craig F. Whitaker list z następującą łamigłówką:

"Załóżmy, że uczestniczysz w teleturnieju i masz do wyboru troje drzwi. Za jednymi drzwiami jest samochód, za innymi kozy. Wybierasz drzwi numer 1, a gospodarz programu, który wie, co jest za drzwiami, otwiera zamiast tego drzwi numer 3, za którymi jest koza. Zadaje Ci pytanie „Czy chcesz wybrać drzwi numer 2?” Czy zmiana wyboru drzwi jest dla Ciebie korzystna?"

Na co Marilyn odpowiedziała:

„Tak, powinieneś zmienić wybór. Pierwsze drzwi mają 1/3 szans na wygraną, ale drugie drzwi mają 2/3 szans.”

Do dziś można znaleźć w Internecie zachowane archiwum z oryginalną odpowiedzią udzieloną przez Marilyn. Wywołało to wiele kontrowersji.

Po opublikowaniu odpowiedzi, magazyn "Parade" zaczął otrzymywać tysiące listów od ludzi oburzonych jej rozstrzygnięciem. W tym, od naukowców i ekspertów w dziedzinie matematyki.

Pomimo narastającej presji, autorka odmówiła zmiany odpowiedzi. Zrobienie tego, tylko po to, aby zadowolić i uspokoić innych było dla niej nie do zaakceptowania. Co więcej, napisała cztery dedykowane artykuły objaśniające metodę obliczania prawdopodobieństw, którą zastosowała. Marilyn zachęciła też amerykańskie szkoły, by przeprowadziły symulacje paradoksu. Okazało się, że ich wynik niemal w 100 % potwierdził jej obliczenia.

W ten sposób dziennikarka rozwiązała sławny paradoks Monty'ego Halla, z którym borykało się wielu matematyków światowej klasy.

W wyniku tego, nawet sławny matematyk Paul Erdos musiał prosić ją o wybaczenie po tym, jak w pierwszym odruchu stwierdził, że źle przeanalizowała problemem.

Nazwa paradoksu pochodzi od nazwiska Monty’ego Halla, prowadzącego amerykański teleturniej "Let’s make a deal" (w polskiej wersji to "Idź na całość!") . Poświęćmy jeszcze chwilę na analizę tego paradoksu.

Intuicyjnie może się wydawać, że nie ma znaczenia, czy po otwarciu pierwszych drzwi zawodnik pozostanie przy swoim wyborze, czy nie. Okazuje się jednak, że jest inaczej! Pozostanie przy pierwszym wyborze daje prawdopodobieństwo wygranej 1/3. Natomiast przy zmianie wyboru prawdopodobieństwo sukcesu wynosi 2/3.

Oznacza to, że zawodnikowi opłaca się zmienić bramkę, ponieważ ma wtedy dwa razy większe szanse na wygraną. Paradoks wynika z faktu niedocenienia informacji, jaką otrzymujemy po otwarciu pierwszych drzwi. Tą informacją tą jest wskazanie pustej bramki (tzn. bramki mało wartościowej).

Innymi słowy poprzez otwarcie jednej z mało wartościowych bramek prowadzący teleturniej zmniejsza ilość „pustych bramek”, a w rezultacie prawdopodobieństwo przegranej z 2/3 do 1/3. Jeżeli prawdopodobieństwo przegranej w tej chwili wynosi 1/3, to prawdopodobieństwo wygranej wzrasta do wartości 2/3.

Książki Marilyn: produkt jej inteligencji.

Wróćmy teraz to bohaterki naszego postu. Praca w magazynie "Parade" zainspirowała ją do wydania 10 publikacji. Miało to miejsce w latach w latach 1985 - 2002. Wśród nich należy wyróżnić następujące książki:

"Brain Building in Just 12 Weeks" (1991);
„Ask Marilyn" - „Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w Ameryce” (1992);
„More Marilyn: Some Like It Bright” (1994);
„Of Course I’m for Monogamy: I’m Also For Everlasting Peace and an End to Taxes” (1996);
„The Power of Logical Thinking: Easy Lessons in the Art of Reasoning ... and Hard Facts about Its Absence in Our Lives” (1996).

oraz wydaną w roku 1993 książkę pt. "The World's Most Famous Math Problem: The Proof of Fermat's Last Theorem and Other Mathematical Mysteries", którą vos Savant poświęciła najsławniejszemu problemowi matematycznemu wszechczasów, czyli tzw. małemu i wielkiemu twierdzeniu Fermata.

Wybierz się na zakupy książki "The Power of Logical Thinking"

Wśród jej książek chciałbym w sposób szczególny wyróżnić tę dotyczącą logicznego myślenia. Uznano ją klasykiem z gatunku krytycznego myślenia w życiu. Zachęcam, abyś sprawdził sam, czy warta jest niewygórowanej ceny.

Część pierwsza tej książki wyjaśnia najbardziej prowokacyjne z kontr-intuicyjnych zadań, z jakimi autorka zetknęła się w ostatnich latach. Należy do nich klasyczny już „dylemat Monty'ego Halla”, ale też mało prawdopodobne wygranie na loterii.

Część druga pokazuje, jak statystyki stały się po cichu narzędziem perswazji zamiast edukacji. Oprócz eksploracji zagadek i paradoksów, ta sekcja wyjaśnia zasady podstawowego rozumowania, które pomaga np. przy wyborze zabiegu chirurgicznego. Pokazuje też jakie są szanse na zachorowanie na raka piersi i wyjaśnia czy w testach narkotykowych możliwa jest jednoznaczna odpowiedź.

W części trzeciej zobaczysz jak politycy próbują wpływać na głosy wyborców za pomocą selektywnej logiki, pozornego rozumowania i jawnej sofistyki. Autorka zebrała tu również konkretne przykłady pochodzące z kampanii wyborczych, które miały miejsce w USA w latach 80. i 90.

Podaje też przykłady technik, których politycy i korporacje nadal używają do manipulowania wyborcami i klientami w reklamach oraz procesie komunikacji usług. A wszystko tylko po to, żebyś chciał zamówić produkt w ich sklepie, a potem wystawić dobrą ocenę.

Dzięki temu poznasz poznasz powszechnie stosowane triki związane z dostawą, kosztem wysyłki rabatem i kolejnością dostępu do kolejnych zniżek.

Filozofia życiowa Marylin

Nie jest łatwo znaleźć informacje o życiu prywatnym vos Savant. Jest żoną Roberta Jarvika, wynalazcy sztucznego serca o nazwie Jarvik 7, które potem zostało ulepszone do wersji Jarvik 2000. Ma z Robertem dwoje dzieci i wszyscy razem pracują w firmie Jarvik Hearts produkującej te unikalne wynalazki, które ratują ludziom życie. Wszyscy mieszkają również na Manhattanie.

Najwięcej można się o niej dowiedzieć z dostępnych wywiadów (jeden z nich publikujemy poniżej).

Pomimo tego, że posiada jeden z najbardziej błyskotliwych umysłów na świecie, jest pokorna. Uważa, że nie jest wielkim matematykiem. Sądzi natomiast, że jej mocne strony to obiektywna analiza, rozwiązywanie problemów i umiejętność podejmowania decyzji.

Uważa też, że bardzo często mylimy u kogoś inteligencję z wysokim poziomem wiedzy w określonej, wąskiej dziedzinie. I zachęca KAŻDEGO do krytycznego myślenia.

A najlepiej można ją poznać oglądając poniższy wywiad przeprowadzony w roku 2016:

Ciekawostki: inne osoby z najwyższym ilorazem inteligencji na świecie

Powodem usunięcia z Księgi Rekordów Guinnessa kategorii "The highest recorded IQ" były zastrzeżenia naukowców dotyczące obiektywności oraz naukowo rozumianej wiarygodności testu na inteligencję. Jednym z powodów jest to, że rozróżniamy wiele rodzajów inteligencji (np. inteligencję ruchową), tzw. efekt Flynna oraz możliwość wyuczenia się poprawnych odpowiedzi poprzez wielokrotne podchodzenie do testu.

Niezaprzeczalnym faktem jest jednak to, że w okresie od 1986 roku nie było człowieka o wyniku IQ wyższym od Marilyn i zasłużenie figurowała ona w księdze z najwyższym zmierzonym ilorazem inteligencji na świecie.

Inni dorośli uważani za geniuszy to Albert Einstein (160), Stephen Hawking (160), Bill Gates (160) i Garry Kasparow (185 lub 135 – wyniki uzyskane w dwóch różnych testach).

Do dziś nie jest też jasne, czy Albert Einstein kiedykolwiek zrobił test. Dużo wskazuje na na to, że jego wynik IQ (160) jest tylko szacunkiem. Wiadomo na pewno, że oszacowano iloraz inteligencji Stephena Hawkinga, a on zapytany o to, odpowiedział słynne: „Nie mam pojęcia ile wynosi moje IQ. Ludzie, którzy się tym chwalą, są przegrani”.

Ostatnio na plan pierwszy wybijają się dwa nazwiska: Terence Tao i Christopher Hirata.

Terence Tao nazywany jest „Mozartem matematyki”, a jego wyniki wahają się od 211 do 230, w zależności od testu. Christopher Hirata to amerykański kosmolog, którego wynik testu wyniósł 225.

Wśród prezydentów Stanów Zjednoczonych bardzo wysokim wynikiem ilorazu inteligencji szczyci się Donald Trump (156), a dalej są Barack Obama (130) i John Fitzgerald Kennedy (119).

Warto również wymienić inne współczesne nazwiska. Pierwsze z nich to James Woods, amerykański aktor, scenarzysta i producent filmowy, który uznawany jest za najbardziej inteligentnego aktora na świecie. Jego IQ wynosi 180. Niezwykłe możliwości James objawiał już w dzieciństwie i młodości. W wieku kilku lat nauczył się grać na gitarze, a będąc uczniem szkoły średniej studiował równocześnie matematykę na uniwersytecie.

Drugi, ponadprzeciętnie inteligentny aktor to Rowan Atkinson vel Mister Bean. To sławny Jaś Fasola i angielski aktor znany głównie z ról komediowych! Jego iloraz inteligencji wynosi 178. Atkinson zdobył tytuł magistra nauk ścisłych na Uniwersytecie Oxford oraz tytuł licencjata z elektrotechniki na Uniwersytecie Newcastle. Co ciekawe, nie ukończył żadnej szkoły aktorskiej, a w dzieciństwie się jąkał.

I kolejne znane nazwiska ze świata filmu to Leonardo di Caprio z ilorazem IQ 177, Quentin Tarantino z ilorazem 160 oraz Arnold Schwarzenegger z wynikiem 135.

Genialne dzieci to osobny temat, któremu możemy niedługo poświęcić osobny wpis na blogu. Wśród nich warto szybko wymienić kilka nazwisk wraz z ich wynikami testu IQ:

William James Sidis (200-300),
Sho Yano (200),
Adragon de Mello (400 - najwyższe IQ w historii),
Michael Kearney (200-325),
Kim Ung-Jong (200-210),
Ainan Celeste Cawley (263).

William James Sidis urodzony w 1898 r. w Nowym Jorku był cudownym amerykańskim dzieckiem początku XX wieku i przez niektórych uważany jest za najmądrzejszego człowieka, jaki kiedykolwiek żył.

Kiedy miał 18 miesięcy, potrafił już czytać „The New York Times”. Kiedy Sidis miał sześć lat, mówił wieloma językami, w tym angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim, hebrajskim i tureckim. Kiedy miał zaledwie 18 miesięcy, potrafił już czytać „The New York Times”. W wieku sześciu lat mówił wieloma językami, w tym angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim, hebrajskim i tureckim.

Kim Ung-Yong, urodzony w 1962 r. w Seulu, znany jest z umiejętności rozwiązywania złożonych równań matematycznych już w wieku czterech lat. W 1970 roku, mając osiem lat, Ung-Yong został zaproszony do pracy w NASA.

Urodzony w 1976 roku Adragon de Mello przez sześć lat był najmłodszym człowiekiem, który ukończył college w USA, dopóki Michael Kearney nie pobił jego rekordu.

Kearney urodzony w Honolulu w 1984 roku jest wciąż najmłodszą osobą, która w wieku dziesięciu lat ukończyła amerykański college.

Sho Yano urodził się w 1990 roku w Portland w stanie Oregon. To cudowne dziecko, które w wieku zaledwie dziewięciu lat wstąpiło na Uniwersytet Loyola.

Ainan Celeste Cawley urodził się w 1999 roku w Singapurze. Kolejne genialne dziecko, które swój pierwszy wykład z chemii dało w wieku zaledwie sześciu lat, a rok później uzyskało dyplom ukończenia szkoły średniej i w wieku ośmiu lat rozpoczęło studia chemiczne na Politechnice w Singapurze.

Niedawno, w 2021 roku, Kashe Quest, dwulatka z Kalifornii z wynikiem IQ 140, została przyjęta do American Mensa i jest jedną z najmłodszych członkiń przyjętych do tego stowarzyszenia w historii świata.

Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, czy dana osoba przeszła testy IQ czy też jej wynik został oszacowany na podstawie jej osiągnięć. W Internecie dostępnych jest wiele list zawierających ranking „najmądrzejszych ludzi na świecie” wraz z ich wynikami. Jednak w przypadku znanych osobistości, które wniosły znaczący wkład w historię świata, ich IQ jest zwykle szacowane, a nie zmierzone za pomocą testu.

Należą do nich m.in.: Leonardo da Vinci (180-220), Mikołaj Kopernik (160-200), Galileusz (180-200), Izaak Newton (190-200), Voltaire (190-200), William Szekspir (210), Nikola Tesla (160-310), Johann Wolfgang von Goethe (210-225), Srinivas Ramanujan (185), czy Maria Skłodowska-Curie (180-200).

W kategorii szacowania ilorazu inteligencji szczególne miejsce zajmują dwa imiona żeńskie z czasów starożytnych: Kleopatra i Hypatia.

Kleopatra urodziła się w 69 roku p.n.e. w Aleksandrii w Egipcie. Była królową Egiptu i odegrała znaczącą rolę w wywieraniu wpływu na rzymską politykę. Jej iloraz szacuje się na 180.
Hypatia urodziła się około 350 roku n.e. również w Aleksandrii i jest uważana za jedną z pierwszych na świecie kobiet-matematyczek i astronomek. Szacuje się, że jej intelligence quotient wynosił od 170 do 210.

Z kolei urodzony w 1822 r. Sir Francis Galton, był angielskim politykiem, którego praca zainspirowała pierwszy test IQ. Chociaż był utalentowanym odkrywcą i twórcą pierwszej mapy pogody, był także zwolennikiem eugeniki i naukowego rasizmu, które wspierał aż do swojej śmierci w 1911 roku.

Na koniec warto podać jeszcze jedną ciekawostkę. Nie ma ona jednak bezpośredniego związku z główną bohaterką tego artykułu.

W języku angielskim słowo "savant" oznacza "uczony", "naukowiec" lub "erudyta". To słowo istnieje również w języku francuskim i ma identyczne znaczenie.

Ponadto istnieje również Zespół Sawanta, inaczej określany terminem Sawantyzm – czyli rzadko spotykany stan, gdy jednostka z zaburzeniami rozwoju jest wybitnie uzdolniona w pewnej dziedzinie i ma to zwykle związek z doskonałą pamięcią oraz wybranym spektrum autyzmu. Wg badań Zespół Sawanta dotyczy 10% ludzi, u których zdiagnozowano zaburzenia ze spektrum autyzmu.

O wszelkich odcieniach neuroróżnorodności piszemy na blogu Empowerment Coaching w dedykowanym poście pt.:

Neuroróżnorodność - mało znana super moc.

Źródła: