Przywództwo służebne (ang. servant leadership) stało się popularną metodą zarządzania, która zastępuje empatią i upodmiotowieniem przywództwo oparte na dowodzeniu i kontroli (ang. command and control).
Jeśli brzmi to jak wyzwanie — to dlatego, że tak jest. Służebne przywództwo czasami ma złą reputację, ponieważ interesariusze uważają, że empatia i wzmocnienie pozycji pracownika następuje kosztem efektywności pracy i wyników. Liderzy służebni przyznają, że czasami wymagania dotyczące empatii i produktywności są sprzeczne, zwłaszcza gdy presja na dostarczanie jest wysoka. Wysiłki mogą również przynieść odwrotny skutek, jeśli pracownicy nie są oddani podstawowej misji zespołu.
Ale nagroda może być warta wysiłku. Praktyka przywództwa służebnego nie tylko promuje satysfakcję pracowników, ale także pomaga organizacjom zatrzymać pracowników - zwłaszcza w sytuacji, gdy nie mogą konkurować z innymi firmami wyższymi zarobkami.
Co konkretnie należy robić w przywództwie służebnym
Liderzy IT i eksperci HR oferują podpowiedzi dotyczące koncepcji servant leadership. W pierwszej kolejności znajdziesz je poniżej sformułowane w postaci tego, co należy robić.
Upewnij się, że pracownicy dobrze rozumieją misję i podpisują się pod nią
Zanim pracownicy dostaną autonomię i odpowiedzialność, muszą najpierw zrozumieć i zgodzić się na misję zespołu i swoją w nim rolę, mówi David Dotlich, Prezes i Starszy Partner ds. Klientów w Korn Ferry. Kiedy misja zostanie uzgodniona, menedżerowie powinni zapytać pracowników: „Jak mogę pomóc ci osiągnąć tę misję?” Prawdziwy przywódca-sługa powinien również pytać: „Jak służyć twoim aspiracjom w twojej karierze?”, zamiast: „Jak dopasować cię do naszej firmy?” mówi Dotlich.
Więcej słuchaj, mów mniej
„Przywództwo służebne polega na tym, by więcej słuchać, a mniej mówić” – mówi David Reis, Dyrektor ds. Informatyki w University of Miami Healthcare System. Reis organizuje co miesiąc rozmowy przy kawie o 8 rano dla wszystkich 300 pracowników IT, aby dowiedzieć się, czego potrzebują pracownicy, niezależnie od tego, czy chodzi o szkolenie, narzędzia, czy usuwanie przeszkód. Żaden temat nie jest niedostępny. Kiedy Reis może pomóc zmniejszyć tarcia, aby jego zespół mógł wykonać pracę, buduje zaufanie, a pracownicy są szczęśliwsi.
Pokaż pracownikom kierunek — a potem zejdź im z drogi
„Zatrudniamy bardzo bystrych ludzi do wykonywania pracy i pozwalamy im wykonywać tę pracę” – mówi Tom Kuczyński, Wiceprezes ds. IT w Urzędzie Wodno-Kanalizacyjnym Dystryktu Columbia. Kuczyński praktykował przywództwo służebne przez 32 lata, nigdy nie nadając mu etykiety. „Dajemy [pracownikom IT] kierunek, pokazujemy cel, a następnie tracimy z oczu, aby mogli odnieść jak największy sukces” – mówi. „Chcę być poinformowany, ale nie muszę się w to angażować. Nie chcę być niczym zaskoczony. I chcę być dostępny, gdy potrzebujesz pomocy”.
Dawaj ludziom odpowiedzialność
Lisa Davis przez 20 lat praktykowała przywództwo służebne na stanowiskach rządowych, technicznych, a teraz w służbie zdrowia jako Dyrektor ds. Informatyki w Blue Shield of California. „Jestem bezpośrednia i uczciwa w pociąganiu ludzi do odpowiedzialności” – mówi Davis. „Oczywiście ma to związek z komunikacją i relacjami”. Upewnij się, że ludzie rozumieją oczekiwania i obarczaj ich odpowiedzialnością za osiągnięcie tych wyników – dodaje. „To jak nawiązujesz kontakty z ludźmi, będzie miało wpływ na rezultaty”.
Co w przywództwie służebnym jest niewskazane lub wręcz zabronione
A teraz kolejna dawka podpowiedzi od liderów IT i ekspertów HR, które dotyczą przywództwa służebnego. W tej części znajdziesz informacje o tym, co w przywództwie służebnym jest niewskazane, a nawet zabronione.
Nie bądź niedostępny
Nawet jeśli pracownicy są bardzo zdolni, nadal potrzebują od czasu do czasu porady i pomocy. Bycie dostępnym i przystępnym dla pracowników jest kluczowe, dodaje Davis. „Nie musisz czekać na cotygodniowe spotkanie sam na sam ze mną. Jeśli masz jakiś pomysł lub potrzebujesz pomocy, po prostu napisz do mnie" – mówi.
Nie miej poczucia, że tracisz kontrolę
Bycie przywódcą-sługą nie oznacza rezygnacji z kontroli lub „pozwalania ludziom robić, co chcą”, mówi Dotlich. „Nie sądzę, że oznacza to, że robisz wszystko, o co [pracownicy] proszą, tak jak zwykle myślimy o „sługach”. Przywództwo służebne naprawdę ułatwia ludziom osiąganie celów i realizowanie swoich aspiracji. W ten sposób służysz ludziom w tym, co chcą osiągnąć lub kim chcą być”.
Nie proklamuj empatii tylko słowami - praktykuj ją
W okresach dużej presji „czasami jako liderzy chcemy dalej iść do przodu, ale to dokładnie niewłaściwa rzecz”, mówi Reis. „Czasami lepiej jest po prostu zatrzymać się, poświęcić chwilę na refleksję, przeformułować, a następnie ponownie się zaangażować”.
Liderzy mogą również okazywać empatię poprzez informacje zwrotne, mówi. „Łatwo byłoby wejść się w defensywę po usłyszeniu listy pracowniczych skarg” – mówi Reis. „Ale empatia polega na zrozumieniu, że poruszane problemy są częścią szczerego pragnienia kolegów z drużyny, aby poprawić sytuację. Wczuwasz się w tę frustrację i naprawdę to słyszysz" – mówi.
Ważna rada na koniec - możliwie precyzyjnie zdefiniuj przywództwo służebne we własnej organizacji
Dla każdej organizacji ważne jest zdefiniowanie przywództwa służebnego „w sposób, który działa w twoim własnym systemie, który ludzie rozumieją i który nie wprowadza w błąd” – mówi Dotlich. „To nie tylko modne hasło, ale filozofia tworzenia środowiska”.
Liderzy IT, którzy stosują podejście służebnego przywództwa, oczekują, że te zachowania będą przenikać przez całą organizację, zapewniając większą przejrzystość, zaufanie, współpracę i wzajemne wsparcie.
„Będzie to szczęśliwsze miejsce”, mówi Reis, „i nie dlatego, że praca będzie łatwiejsza lub będzie mniej pracy. Praca będzie miała więcej znaczenia i kontekstu, a połączenie z celem będzie silne i jasne”.
Oryginalnie artykuł został opublikowany w j. angielskim w magazynie CIO
źródło: https://www.cio.com/article/402964/8-servant-leadership-dos-and-donts.html
Autorem artykułu jest Stacey Collett
Tłumaczenie z j. angielskiego: Empowerment Coaching
Zobacz także:
Przywództwo służebne - czym jest i skąd pochodzi?
O roli lidera - przypowieść o gwieździe
Comments